Το κύριο χαρακτηριστικό της κατοικίας του
Αλεποχωρίου είναι το ''διώροφο πετρινο'' σπίτι .
Αν δούμε τις κατοικίες του χωριού που
υπάρχουν μέχρι σήμερα θα τις χωρίσουμε σε
τέσσερις κατηγορίες .
Το παλιό πέτρινο σπίτι.
Διώροφο σπίτι κτισμένο με
πέτρα από τα λατομεία των Μεταξάδων .
Στο κάτω μέρος του
σπιτιού υπήρχε ένα μικρό χωλ , ένα δωμάτιο δίπλα στο
οποίο υπήρχε το '' αμπαρι '' (
αποθήκη ) και στην απέναντι πλευρά το
'' αχούρι '' .
Η εσωτερική σκάλα οδηγούσε στον
πάνω όροφο όπου υπήρχε το '' χαϊάτι '' ( μεγάλο σαλόνι )
άλλα δύο δωμάτια και
στο πίσω μέρος υπήρχε η '' σαμαλουκα '' ( αχυρώνας )
.
Τα σπίτια αυτά χτιζόταν από μαστόρους του
χωριού που πελεκουσαν την πέτρα . Η κάθε πέτρα κολλούσε στην
άλλη με
τη λάσπη ( χώμα και άχυρο )
Ενδιάμεσα στις πέτρες τοποθετούσαν χοντρά ξύλα για
να δέσει το σπίτι και νά είναι αντισεισμικό .
Το δάπεδο του
επάνω ορόφου ήταν ξύλινο . Τα παράθυρα , πόρτες όλα ξύλινα ,
με ξύλο βελανιδιάς από το
δάσος του χωριού . Για την κατασκευή εκτός από τους μαστόρους βοηθούσε σχεδόν όλο το
χωριό . Στα θεμέλια σφαζόταν
πάντα ένας κόκορας και όταν έφταναν στη
σκέπη , ο πρωτομάστορας έκανε ένα στεφάνι από λουλούδια και
για όλους όσους έφερναν ένα δώρο φώναζε μια ευχή .
Οι Εσωτερικοί χώροι ήταν έτσι διαμορφωμένοι ώστε εξυπηρετούσαν όλες τις ανάγκες (
ύπνο ,
αποθήκη , κουκουλια , ζώα , αρραβώνες ,
γάμους ) .
Το προσφυγικό σπίτι.
Το 1922 μετά την
''Μικρασιατική καταστροφή '' , οι λίγοι πρόσφυγες που
ήρθαν στο
χωριό , έχτισαν τη δική της γειτονιά με
την δική τους αρχιτεκτονική .
Τα σπίτια τους ήταν μικρότερα και
χτισμένα με το '' κιρπίτσι '' ( λάσπη με
άχυρο ,
ξεραμένα στον ήλιο και γινόταν σαν
πέτρα ) .Από έξω ήταν αλειμμένα με
λάσπη ( χώμα , κοπριά )
για να μην παθαίνουν διάβρωση από τη βροχή .
Το καινούργιο σπίτι
Μετά το
1950 τα σπίτια χτιζόταν με την ίδια αρχιτεκτονική με
τα παλιά , αλλά με καλύτερη διαρρύθμιση και
αντί για ξύλα στο εσωτερικό του
τοίχουχρησιμοποιούνταν τσιμέντο .
Τέτοια σπίτια σώζονται αρκετά στο χωριό σήμερα και
δίνουν μια ξεχωριστή ομορφιά .
Το σύγχρονο σπίτι
Τα τελευταία χρόνια ,
τα σπίτια που χτίζονται είναι από τούβλα με
μοντέρνα σχέδια και με όλες τις ανέσεις .
Κάθε κατοικία ήταν χτισμένη σε
μεγάλο οικόπεδο . Το οικόπεδο πολύ παλιά ητγαν
φραγμενο με ''τσαλιά '' ή '' πλεγμένα γάβρα ''
.
Στην αυλή υπήρχε ο
'' φούρνος '' που ήθελε αρκετή δουλειά και
τέχνη για να χτιστεί . Έξω στην
αυλή υπήρχε το αποχωρητήριο , φτιαγμένο με
ξύλα . Σε μια άκρη υπήρχαν τα
ξύλα για το χειμώνα και το καλοκαίρι .
Όλα τα
γεωργικά εργαλεία ήταν κάτω απ'το
'' τσαρντάκι '' ( αμάξι , παπάρα ,
σβάρνα ντουγκάνα , τσίτια ,
ντισμέδες , δρεπάνια , παλαμαριές ,
αχυροφάϊ , δικέλι , μπαλτάς ,
τσαλοκόφτης ) .
Στην αυλή υπήρχε επίσης το
'' κμάσι '' ( χώρος για το γουρούνι .
Αν υπήρχαν πρόβατα ή κατσίκια υπήρχε το
'' μαντρί-σαϊάς '' . Τα ζώα που υπήρχαν στο
στάβλο , ήταν τα βόδια για οργωνα , οι αγελάδες ,
τα βουβάλια , τα γαϊδούρια και στην αυλή τριγύριζαν το
σκυλί , η γάτα , οι κότες ,
οι πάπιες , τα μικρά γουρουνάκια .
<<Εις την Θρακην , εις τα
διώροφα σπίτια της περιοχής Διδυμοτείχου ,
το βάθος του μεγάλου δωματίου καταλαμβάνει το
αμπάρι και ενώ όλοι οι
τοίχοι του σπιτιού είναι πέτρινοι ,
τα τοιχώματα του αμπαριου και επί της εξωτερικής πλευράς του
σπιτιού είναι ξύλινα , κατεσκευασμένα εκ ξύλου δρυός ,
πάχους 7-8 εκατμ. Χαρακτηριστικοί είναι εδώ οι
λόγοι των χωρικών : '' Κείνο που
πιάν' το γέννημα είναι όλο με
σανίδια , όλο μεσιά χοντρή ,
για να μη δ'λεύ το ποντίκ' .Στ'αυτό το
σανίδ' ούτε ποντίκ' δ'λεύ ούτε σκουλήκ'
, άμα είναι άλλο σογιούτ' ( ξυλον ) δ'λεύ .
Η μεσιά ( δρυς , βαλανιδιά )
βαστάει στο νερό , δε σαπίζ'
... Και το αλεύρ' ψειριάζ' άμα σταθή ,
στ'εμάς δε ψειριάζ'. Τα σανίδια είναι
με τσεκούρ' πεληκημένα , όχ' με πριγιόν ,
χοντρά τέσσερα δάχ'λα - τώρα το
ένα τρία βγαίζ'-
. Κ' είναι στις άκρες μπιϊντνιρμές (
Τουρκ. λέξη μτιντιρμέκ , δηλαδή κάμνω τι
να καβαλλικεύση ) θλυκωτά και με χωρίςκαρφιά ,
κει που χρειάζουνταν καρφί , έβασκαν τσιβί (
ξύλινο καρφί ) , τρυπούσαν το
σανίδ' με αρίδα κ' έβασκαν το
τσιβί , όπως και τ' αμάξ' , το τροχούδ' με
ξύλο το μπολιάζνε .>>
ΠΗΓΗ : Εργασία της Αρβανιτούδη Νικολέττας 1999
