Ασχολίες των κατοίκων του Αλεποχωρίου

   Οι κυρίες ασχολίες των κατοίκων από τα πολύ παλιά χρόνια ήταν η γεωργια και η κτηνοτροφία .

  Γεωργία :  Η περιοχή ήταν σιτοπαραγωγική . Το όργωμα γινόταν με τα βόδια και το αλέτρι . Ο γεωργός είχε στον ώμο.του το δισάκι με το σπόρο , έσπερνε και μετά σβάρνιζε με την ξύλινη σβάρνα . Ο θερισμός γινότα. Με το δρεπάνι και αφού γινόταν οι θυμωνιές ακολουθούσε το αλώνισμα με την '' ντουκάνα '' ( ξύλινο αντικείμενο με αιχμιρες πέτρες , αργότερα με την '' μπατόζα '' ( μηχανή που δούλευε με τη βοήθεια τρακτέρ ) και τέλος με τις θεριζοαλωνιστικές μηχανές . Στο χωριό υπήρχε νερόμυλος δίπλα στον Ερυθροπόταμο και εκεί οι κάτοικοι έκαναν το αλεύρι τους και τους γιαρμαδες ( τροφή για τα ζώα ) . Σήμερα η γεωργία έχει αλλάξει μορφή . Μετά τους δύο μεγάλους αναδασμούς που έγιναν , σύγχρονα μηχανήματα χρησιμοποιούνται για την καλλιέργια της γης και οι καλλιέργειες επίσης έχουν αλλάξει ( βαμβάκι , ήλιος , τεύτλα , καλαμπόκια , πατάτες ) .

  Κτηνοτροφία : Παλαιότερα υπήρχαν παρά πολλά ζώα στο χωριό . Σ'αυτό υπήρχαν και υπάρχουν μεγάλα και πλούσια βοσκοτόπια . Κάθε σπίτι είχε τις αγελάδες , τα βόδια , τα βουβάλια ,  τα πρόβατα , τα κατσίκια , τα γουρούνια ,  τις κότες . Σήμερα η κτηνοτροφία σχεδόν δεν υπάρχει . Αγελάδες έχουν μείνει ελάχιστες , το γαϊδουρι είναι είδος προς εξαφάνιση . Επίσης τα κοπάδια προβάτων και κατσικιών έμειναν ελάχιστα .

  Μεταξοσκώληκας :  Για αρκετά χρόνια , οι κάτοικοι ασχολούνταν με τους μεταξοσκώληκες . Μόλις όμως ξεριζώθηκαν οι μουριές , από την κοιλάδα του Ερυθροποτάμου , έπαψε η δραστηριότητα αυτή . Τα ''κουκουλια '' τα μεγάλωναν μέσα στα χαϊάτια των σπιτιών και τα πουλούσαν στους εμπόρους στο Διδυμότειχο και στο Σουφλί . Έτσι είχαν ένα έσοδο για τα οικονομικά του σπιτιού .

  Αμπέλι :  Το αμπέλι υπήρχε και υπάρχει μέχρι σήμερα . Οι αμπελώνες βρίσκονται στην ΒΑ πλευρά του χωριού , σε πλαγιά και ομορφαίνουν την περιοχή . Το Αλεποχώρι φημίζεται για το κρασί και το τσίπουρό του .

  Αργαλειος : Κυρία σχόλια των γυναικών ήταν ο αργαλειος ( βαμβάκι , μαλλί , ξιλλίγρισμα μαλλιού , λανάρισμα μαλλιού , γνέσιμο , ροδάνισμα , τλιγάδιασμα , βάψιμο , υφαντά ) . Ένα είδος υφαντων ήταν και η κουρελού και τα καραμιλωτά .

  Κυνήγι : Στο Αλεποχωρι υπάρχουν μεγάλοι κυνηγότοποι . Στα Βυζαντινά χρόνια ερχόταν αυτοκράτορες να κυνηγήσουν όταν επισκεπτόταν το Διδυμότειχο . Σήμερα υπάρχει αρκετό κυνήγι ( λαγοί , αλεπούδες , λύκοι , αγριογούρουνα , ζαρκάδια , αγριόπαπιες και άλλα ) και φημησμένοι κυνηγοί .

  Στο παλιό χωριό υπήρχε '' Αλμπαντό '' . Ήταν το μέρος όπου ο ''Αλμπάντης '' , καθάριζε τα πέλματα των ποδιών των μεγάλων ζώων ( βόδια , αγελάδες , άλογα )και τα καλύβωνε ( τα τοποθετούσε πέταλα ) .

  Υπήρχαν επίσης πολλοί '' Αραμπατζήδες '' που έκαναν '' κάρα '' . Το επίθετο Αραμπατζής είναι ακόμα το πιο συνηθισμένο στο Αλεποχώρι .

  Οι πρόσφυγες είχαν φέρει τις δικές τους τέχνες . Έκαναν ''κουπάνες '', '' σκαφίδια '', '' πινακωτές '' και διάφορα εργαλεία για το κάρο-αμάξι . Αργότερα εμφανίστηκαν οι σιδεράδες .


ΠΗΓΗ : Εργασία της Αρβανιτούδη Νικολέττας 1999

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΛΕΠΟΧΩΡΙΟΥ

       Στη ΒΔ πλευρά του Νομού Έβρου και 30 περίπου χιλιόμετρα δυτικά του Διδυμοτείχου , βρίσκεται το ΄΄Αλεποχώρι΄΄ .

      Χτισμένο πάνω στην πλαγιά ανάμεσα στην κοιλάδατου Ερυθροποτάμου και της Οριογραμμής Βουλγαρίας – Ελλάδας , φαντάζει καταπράσινο τοπίο με τα πέτρινα σπίτια του και τα όμορφα περιβόλια του . Καράβι που αρμενίζει μέσα στα χρυσοκίτρινα χωράφια  του , τους καταπράσινους αμπελώνες του , τα  γεμάτα βελανιδιές δάση του , τα γάργαρα νερά  που κυλούν στις ρεματιές του , ανεμοδαρμένο από το δροσερό αεράκι της παγωμένης οροσειράς της Ροδόπης έρχεται από τα βάθυ των αιώνων κουβαλώντας την ιστορία του .

    Από τις μαρτυρίες τις ιστορικές που υπάρχουν καθώς και από την παράδοση στο χωριό φαίνεται ότι το ΄΄Αλεποχώρι ΄΄ είναι ένα από τα αρχαιότερα χωριά της περιοχής Δδυμοτείχου . Η παράδοση λέει ότι το χωριό ήταν πολύ μεγάλο με 800 περίπου σπίτια . Στην άκρη του χωριού κοντά στον ΄΄τσισμέ΄΄  ζούσε ένας Καλόγερος ολομόναχος . Οι κάτοικοι τον συντηρούσαν προσφέροντάς τον φαγητό . Την εποχή εκείνη στη θέση ΄΄Γιαλαδαρκή΄΄ γινόταν μεγάλο παζάρι . Εκεί υπήρχε μια μεγάλη βρύση . Το νερό ερχόταν με ΄΄κιούγκια΄΄ από την Αγία Παρασκευή .Τα κιούγκια βρέθηκαν με πρόσφατες ανασκαφές . Κάποια μέρα μια γυναίκα  απ΄το χωριό δεν πήγε φαγητό στον Καλόγερο . Τότε αυτός την καταράστηκε και μαζί μ΄αυτήν ολόκληρο το χωριό . Σε λίγες μέρες χτύπησε τους κατοίκους χολέρα-πανούκλα και πέθαναν πολλοί άνθρωποι . Οι περισσότεροι είναι θαμμένοι στη θέση ΄΄Αμπέλια΄΄  όπου μέχρι και σήμερα σώζονται νεκροταφεία . Πολλοί κάτοικοι έφυγαν και έμειναν μόνο επτά οικογένειες . Σιγά σιγά όμως το χωριό πάλι μεγάλωσε . Δύο καλντερίμια που σώζονται μέχρι και σήμερα οδηγούσαν προς την παλιά εκκλησία και τον ΄΄τσισμέ΄΄  .

  Στην εποχή της Τουρκοκρατίας , το χωριό ονομαζόταν : ''Μπας Καρά Μπουνάρ'' που σημαίνει ''Μαύρο Βαθή Πηγάδι'' . Απ'ότι λένε οι γεροντότεροι το νερό των πηγαδιών που υπήρχαν ήταν μαύρο και πικρό .

 Έξω από το χωριό που κατοικούσαν οι Χριστιανοί και το οποίο ήταν πολύ μεγάλο γιατί συνεχώς ανακαλύπτονται κεραμίδια , πέτρες , κιουγκια για νερό ( που μαρτυράν το μέγεθος του ) και σε απόσταση ενός περίπου χιλιομέτρου υπήρχε τούρκικο χωριό όπου έμενε ο Μπέης με τη φρουρά του , τους αράπηδες και κάποιους άλλους Τούρκους . Το χωριό των Τούρκων ήταν ακριβώς εκεί που είναι σήμερα η οριογραμμη που χωρίζει το χωριό από τη Βουλγαρία .

  Η καταπίεση από τους Τούρκους ήταν καθημερινή με όλα τα γνωστά επακόλουθα ( παιδομάζωμα , αρπαγή αγαθών , φόροι και αλλά ) . Ένα από τα χειρότερα δεινά των κατοίκων από τους Τούρκους ήταν ότι : Οι ΤουρκοΑράπηδες έπαιρναν την πρώτη νύχτα του γάμου τη νύφη από το γαμπρό . Το γεγονός αυτό είχε γίνει ο φόβος και ο τρόμος και η πιο εξευτελιστική πράξη σε κάθε νέο ζευγάρι που παντρευόταν . Η νύφη περνούσε μαρτυρικές ώρες ομαδικού βιασμού και βιασμού της προσωπικοτητάς της . Αυτό διήρκήσε για πολλά χρόνια .

  Κάποια στιγμή όμως οι νέοι του χωριού δεν άντεξαν περισσότερα .

Συννενοήθηκαν και αποφάσισαν , μια επιτροπή από τρεις νεαρούς , να ξεκινήσει από το χωριό και να φτάσει στην Κωνσταντινούπολη , όπου ήταν η έδρα του Σουλτάνου . Εκεί θα επιδίωκε να συναντηθεί μαζί του για να εκθέσει το πρόβλημα αυτό που τους βασάνιζε εδώ και χρόνια . Ορίστηκαν τρεις νέοι και ξεκίνησαν με πολλές προφυλάξεις να πάνε στην Κωνσταντινούπολη . Μέσω των τουρκικών φυλακίων και χωριών μπαίνοντας στην Ανατολική Θράκη μετά από πολλές μέρες έφτασαν στην Κωνσταντινούπολη .

  Την ημέρα που 'φτασαν στην Πόλη , λέει η παράδοση , γινόταν μια εκδήλωση όπου θα παρευσισκόταν ο Σουλτάνος . Οι άκρες του δρόμου ήταν γεμάτη κόσμο . Οι τρεις νεαροί θέλοντας να τραβήξουν την προσοχή του , ώρα που θα περνούσε από μπροστά τους αφού μπήκαν μέσα στο πλήθος , σκέφτηκαν και σήκωσαν στα χέρια τους τρεις τενεκέδες με φωτιά πολύ ψηλά .

  Περνώντας ο Σουλτάνος αντιλήφθηκε την παρουσία τους και τους κάλεσε στο παλάτι να του εκφράσουν το προβλημά τους . Όταν έγινε η συνάντηση του διηγηθηκαν όλα όσα συνέβαιναν στο χωριό . Εξαγριωθηκε τότε ο Σουλτάνος και διέταξε έναν Τούρκο αξιωματικό με ισχυρή φρουρά να επισκεφθεί το χωριό και αν πράγματι συνέβαινε αυτό που του διηγηθηκαν να τιμωρήσει τους ομοθρησκους του . Την ώρα που ετοιμάστηκαν να φύγουν οι νέοι αφού τον ευχαρίστησαν , τους ζήτησε να του λύσουν την απορία , πως κατόρθωσαν να φτάσουν στην Πόλη , χωρίς να γινούν αντιληπτοί από τα τουρκικά φυλάκια . Εκείνοι του είπαν πως ήρθαν με πολλές προφυλάξεις , κρυβομενοι και παραπλανώντας τους στρατιώτες με διάφορους πονηρούς τρόπους . Τότε ο Σουλτάνος τους αποκάλεσε ''τιλκικ'' (αλεπού) και από τότε το χωριό πήρε την τουρκική ονομασι: ''τιλκικιοϊ'' .

  Όταν επεστρψαν οι νέοι στο χωριό , διηγήθηκαν τα πάντα στους συγχωριανούς και περίμεναν την άφιξη της τουρκικής φρουράς για να ερευνήσει το θέμα .

  Σε λίγες μέρες έφτασε ο αξιωματικός με τους στρατιώτες του και αφού βεβαιώθηκε ότι πράγματι συνέβαινε αυτό με την αρπαγή της νύφης , την πρώτη νύχτα του γάμου , διέταξε τους στρατιώτες του και σκότωσαν τον Μπέη με τους Αράπηδες και όλους όσους εμπλέκονταν σ'αθυην την υπόθεση .

  Δύο γέροι Τούρκοι κατάφεραν να διαφύγουν . Ο ''Ακσακάλ'' που σημαίνει ''άσπρα γενιά '' και ο ''Αμπντουλάχ''  . Αυτοί έφυγαν και ίδρυσαν αντίστοιχα τα χωριά ''Ακσακάλ''-(Πολια ) και ''Αμπντουλα-(Αβδέλλα) .

  Έτσι για πολλά χρόνια το χωριό ονομαζόταν ''Τιλκικιοϊ'' και μετά την απελευθέρωση πήρε το Ελληνικό όνομα ''Αλεποχωρι''

  Υπάρχει και η δεύτερη εκδοχή ότι πήρε το όνομα από τις πολλές αλεπούδες που υπήρχαν στην περιοχή , αλλά ισχυρότερη είναι την πρώτη που μεταφέρεται εδώ και πολλά χρόνια από στόμα σε στόμα .

  Την εποχή της Τουρκοκρατίας όλα τα σκέπαζε η φοβέρα και τα πλάκωνε η σκλαβιά . Η σκλαβιά στο χωριό διήρκήσε παρά πολλά χρόνια . Τουρκοπατηθηκε περί του 1350 όταν αλωθηκε και η Ανδριανουπολη .

  Αργότερα το χωριό κατακτήθηκε από τους Βούλγαρους . Το 1920 , μετά την απελευθέρωση της Θράκης άρχισε να παίρνει τη σύγχρονη μορφή του . Το 1922 ύστερα από τη Μικρασιατική καταστροφή , ήρθαν πολλές οικογένειες προσφύγουν ( 22 οικογένειες ) . Έχτισαν τα σπίτια τους και τους δόθηκαν κτήματα για καλλιέργια , από την έκταση του χώρου . Σήμερα πρόσφυγες δεν υπάρχουν στο χωριό παρά ελάχιστοι . Οι περισσότεροι έχουν φύγει προς Θεσσαλονίκη και Αθήνα . Η Ιταλική και η Γερμανική κατοχή , άφησε τα σημαδισημάδια της στο χωριό .

  Αρκετά παλικάρια του χωριού πολέμησαν στα βουνά της Αλβανίας στο έπος του 1940 όπως και στη Μικρασιατική καταστροφή . Το χωριό αρκετά ταλαιπωρήθηκε την περίοδο του εμφυλίου πολέμου 1946-1949 επιδη ήταν δίπλα στη Βουλγαρία . Έγινε σημείο πολλών συγκρούσεων της εμφυλιας διαμάχης . Πολλές φορές εκκενωθηκε , είχε σε αρκετά θύματα στον εμφύλιο πόλεμο . Μετά τον εμφύλιο προσπάθησε να ανασυγκροτηθεί και το κατόρθωσε .

   Τα σύνορα τα υπάρχοντα , χαρακτηκαν μετά τις συνθήκες του Ελληνικού κράτους με τη Βουλγαρία-Τουρκία . Η μέχρι πρότινος κοινότητα Αλεποχωρίου αποτελείται από 25000 περίπου στρέμματα , από τα οποία 12000 είναι καλλιεργήσιμα και τα υπόλοιπα δάση . Με αγώνες που εκανανοι κάτοικοι αρκετή έκταση του δημοσίου άλλαξε καθεστώς και έγινε κοινοτική . Δύο μεγάλοι αναδασμοί έγιναν το 1960 και το 1990 . Πολλοί κάτοικοι έχουν στα χέρια τους συμβόλαια αγοράς χωραφιών από Τούρκους τσιφλικάδες .

  τη δεκαετία του 1960 αρκετοί κάτοικοι μετανάστευσαν στο εσωτερικό της χώρας ( Αθήνα-Θεσσαλονίκη) και στο εξωτερικό ( Γερμανια-Βελγιο-Αμερικη-Αυστραλια) .



ΠΗΓΗ : Εργασία της Αρβανιτούδη Νικολέττας 1999

Επίσκεψη Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Διδυμοτείχου και Ορεστιάδος κ. Δαμασκηνού

        Σήμερα Κυριακή 25 Αυγούστου , Ανακομιδή Ιερών Λειψάνων του Αγίου Βαρθολομαίου του Αποστόλου επισκεύτηκε το χωριό μας ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Διδυμοτείχου και Ορεστιάδος κ. Δαμασκηνός .
      Τελέστηκε Θεία Λειτουργία στον Ιερό Ναό Κοιμήσεως Θεοτόκου .

 

Μετά την Θεία Λειτουργία παρατέθηκε στον Σεβασμιώτατο καφέ στο Σύλλογο Γυναικών του χωριού μας 

 

Παραβρέθηκε στο χωριό μας και ο Δήμαρχος Διδυμοτείχου Πατσουρίδης Παρασκευάς και η Αντιδήμαρχος Χρυσούλα Πουργιάζη .

Πανηγυρι Αλεποχωριου 2013

       Παρασκευη 23 Αυγουστου
       Η Εκκλησία μας γιορτάζει τα Εννιαμερα της Κοιμησεως της Θεοτοκου στο χωριο μας .

       Εγινε πανηγυρι οπου κρατησε δυο συνεχομενα βραδυα . Ολοι οι κατοικοι του χωριου αλλα και Αλπουχορνοι απο διαφορα μερη της Ελλαδας μαζευτηκαν και διασκεδασαν μεχρι της πρωινες ωρες .
     

Να ειμαστε γεροι και υγειεις και για του χρονου .

Ιστορία

Το Αλεποχώρι στον νομό Έβρου, είναι ένα παλαιό και μικρό χωριό στα δυτικά

 του Διδυμοτείχου και εγγύτατα στα σύνορα με τη Βουλγαρία. Ελληνικό χωριό, παλαιόθεν.

 Ας πάμε τώρα στα 1875. Υπάρχει για τη χρονιά αυτή στη Βιβλιοθήκη της Βουλής,

 μια «Επίτομος Έκθεσις» που συνετάγη στην Αδριανούπολη στις 20 Οκτωβρίου 1875, από τον Ιάκωβο Κωνσταντινίδη και αναφέρεται σε πόλεις και χωριά της Θράκης. 

        Στο κεφάλαιο «Παρατηρήσεις» για τα χωριά της επαρχίας Λιτίτζης

 (Ορτάκιοϊ, Ακαλάνι, Λιτίτζα, Πλαβού κλπ.) αναφέρει, ότι το Αλεποχώρι είχε «300 ψυχάς και 50 οικίας». 

         Προσθέτει όμως και τα ακόλουθα, που είναι άκρως ενδιαφέροντα:

 «Προ 106 ετών αι κώμαι αύται ούσαι ως εκ της παραδόσεως γίνεται δήλον, πολυπληθέστεραι,

 επυρπολήθησαν και ελεηλατήθησαν παρά των βαρβάρων Τούρκων εξαγριωθέντων ως φαίνεται εκ της

 κατ’ αυτών επαναστάσεως των της Πελοποννήσου Ελλήνων (1770). Αι εκκλησίαι ή αι κατά καιρούς 

ανακαλυπτόμεναι αρχαιότητες μαρτυρούσιν λαμπρώς περί των αρχαιοτήτων αυτών. Τα χωρία ταύτα εκτός

 των υπερόγκων φόρων, ους ετησίως τελούσιν τη Αυτ. Κυβερνήσει επιβάλλονται εις εκτάκτους, ως λ.χ. 

εσχάτως γενήσαν κίνησιν των εφέδρων. Κατά την ενταύθα διάβασιν αυτών μόνο το Αλεποχώριον

 λ. Οθ. 15 προς διατροφήν εξόδευσεν. Εντεύθεν ευλόγως δύναταί τις να εικάση τίνος ένεκεν τα χωρία 

ταύτα ολονέν απορούσιν».

         Στην ίδια «Επίτομο Έκθεση» γίνεται αναφορά και στο Ορτάκιοϊ. Η εκκλησία του, αναφέρει, ότι είχε

 τοκισμένες 120 λίρες Τουρκίας σε ανθρώπους «οίτινες απωλέσαντες σχεδόν την περιουσίαν των

 δυσκολεύονται ν’ αποτίσωσι τους τόκους εξ ών διατηρούνται τα σχολεία. Φόβος υπάρχει μη, δια της

 αναλγησίας του Μητροπολίτου Ιγνατίου απολεσθώσι εξ ολοκλήρου αι 120 λίραι».

          Μια άλλη πολύτιμη πληροφορία μας παρέχει το έγγραφο αυτό. Αναφέρεται, ότι η επαρχία 

Λιτίτζης έλαβε την ονομασία της από την ομώνυμη κωμόπολη, που ήταν ανέκαθεν η έδρα της.

 Όταν όμως πυρπολήθηκε το 1770 από τους Τούρκους, η έδρα της επαρχίας μεταφέρθηκε

 στο Ορτάκιοϊ.  

Το Αλεποχώρι

         Το χωριό που βρίσκεται ακριβώς πάνω στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα (300 μ. από τα τελευταία σπίτια) είναι πολύ παλιό κανείς δε θυμάται πότε ακριβώς κτίστηκε το χωριό. Λέγεται ότι το χωριό κατά τη διάρκεια της τουρκοκρατίας κάηκε ολόκληρο και ξαναχτίστηκε από τους χριστιανούς κατοίκους των γύρω χωριών. Από τότε οι κάτοικοί του είναι γηγενείς Έλληνες. Ο μύθος λέει ότι στο χωριό υπήρχε ένας Τούρκος Αγάς ο οποίος έπαιρνε τις χριστιανές νύφες την πρώτη νύχτα του γάμου τους στο δικό του σπίτι. Οι κάτοικοι του χωριού κατάφεραν με πολύ πονηριά να στείλουν απεσταλμένο στην Πόλη για να διαμαρτυρηθούν στο Σουλτάνο, ο οποίος τους δικαίωσε και καθαίρεσε τον Αγά. Αυτός φεύγοντας από το χωριό αποκάλεσε τους κατοίκους «αλεπούδες» και έτσι πήρε το χωριό το όνομά του.Το χωριό αναγνωρίστηκε ως κοινότητα το 1929, προερχόμενο από την κοινότητα Μεταξάδων, ενώ το 1956 προσαρτήθηκε σε αυτήν ο οικισμός της Πολιάς. Σήμερα είναι Δημοτικό Διαμέρισμα του Δήμου Διδυμοτείχου .